Napływ ukraińskich uchodźców do Polski po pełnoskalowej inwazji Rosji nie tylko przekształcił krajobraz demograficzny, ale także zapoczątkował znaczącą falę przedsiębiorczości, co w istotny sposób wzmocniło polską gospodarkę. Ten wzrost aktywności przedsiębiorczej, obejmujący tysiące nowych firm, podkreśla niezwykłe wysiłki integracyjne oraz solidny wkład w witalność gospodarczą kraju przyjmującego.
- W połowie 2025 roku w Polsce działało 29 044 firmy należące do Ukraińców, z czego 13 014 założono po lutym 2022 roku.
- Nowe ukraińskie przedsiębiorstwa stanowią około 6% wszystkich nowo zarejestrowanych firm w Polsce od początku inwazji, wnosząc ponad 533 mln PLN (ok. 125 mln EUR) kapitału.
- W 2024 roku ukraińscy przedsiębiorcy i pracownicy wpłacili do polskiego budżetu blisko 1,65 mld PLN (385 mln EUR) w podatkach dochodowych i korporacyjnych.
- Do kwietnia 2025 roku obywatele Ukrainy założyli 88 500 jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG), z czego ponad 33 000 w ubiegłym roku.
- Łącznie od początku konfliktu w Polsce rozpoczęło działalność ponad 100 000 firm prowadzonych przez Ukraińców.
- Ukraińskie przedsiębiorstwa stanowią obecnie 85% wszystkich firm zarejestrowanych przez obcokrajowców w Polsce.
Skala Przedsiębiorczości i Wkład w Gospodarkę
W połowie 2025 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym w Polsce zarejestrowano 29 044 firmy należące do Ukraińców. Znacząca część z nich, bo aż 13 014, została założona po lutym 2022 roku, co zbiegło się z przybyciem około miliona uchodźców z Ukrainy. Te przedsięwzięcia post-inwazyjne stanowią szacunkowo 6% wszystkich nowych firm zarejestrowanych w Polsce w ciągu ostatnich trzech i pół roku, wnosząc łącznie ponad 533 miliony PLN (około 125 milionów euro) kapitału. Ich ślad ekonomiczny jest namacalny: ukraińscy przedsiębiorcy i pracownicy wnieśli do polskiego budżetu w 2024 roku blisko 1,65 miliarda PLN (385 milionów euro) z tytułu podatków dochodowych i korporacyjnych. Damian Guzman, wiceprezes Gremi Personal, podkreśla, że dane te pokazują, iż Ukraińcy wzmacniają gospodarkę poprzez swoje wpłaty podatkowe i codzienną konsumpcję, jednocześnie tworząc miejsca pracy i zwiększając konkurencję na rynku.
Podczas gdy zarejestrowane spółki wykazują znaczący trend, rzeczywista skala integracji biznesowej Ukraińców jest dodatkowo wzmacniana przez rozpowszechnienie jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG), czyli uproszczonego modelu samozatrudnienia. Od początku 2022 roku do kwietnia 2025 roku obywatele Ukrainy założyli imponującą liczbę 88 500 takich podmiotów, z czego ponad 33 000 uruchomiono tylko w ubiegłym roku. Ten wzrost oznacza, że łącząc zarówno formalne spółki, jak i JDG, ponad 100 000 firm prowadzonych przez Ukraińców rozpoczęło działalność w Polsce od początku konfliktu. Co warte uwagi, ukraińskie przedsiębiorstwa stanowią obecnie 85% wszystkich firm zarejestrowanych przez obcokrajowców w Polsce, przy czym co dziesiąta nowa JDG jest własnością Ukraińca.
Główne Sektory Działalności
Analiza zarejestrowanych rodzajów działalności gospodarczej ujawnia silną koncentrację w określonych sektorach. Budownictwo, technologie informacyjne (IT) oraz różnorodne usługi stanowią łącznie ponad połowę wszystkich nowych ukraińskich firm. W budownictwie szczególnie rozpowszechnione są prace wykończeniowe, natomiast firmy IT koncentrują się głównie na programowaniu. Sektor usług jest zdominowany przez usługi osobiste, przy czym ponad 80% stanowią zakłady fryzjerskie i kosmetyczne. Dr Katarzyna Dębkowska, kierownik Zespołu Foresightu Gospodarczego Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), zauważa, że ukraińskie firmy budowlane zajmują się głównie pracami wykończeniowymi, firmy IT specjalizują się w programowaniu, a ponad 80% działalności usługowej to firmy fryzjerskie i kosmetyczne.
Czynniki Napędzające Przedsiębiorczość
Kilka czynników leży u podstaw tego znaczącego impulsu przedsiębiorczego. Kluczową motywacją, zdaniem dr Dębkowskiej, jest możliwość wykorzystania przez Ukraińców ich kompetencji zawodowych. Badania sugerują, że wielu Ukraińców zatrudnionych w Polsce na tradycyjnych stanowiskach często znajduje się na pozycjach poniżej swoich kwalifikacji; założenie własnej firmy pozwala na bardziej dopasowaną i satysfakcjonującą pracę. Dodatkowo, polskie firmy czasami wymagają od pracowników działania w formie JDG ze względu na struktury rachunkowe i podatkowe, co sprzyja samozatrudnieniu. Wreszcie, perspektywa dostępu do szerszego rynku Unii Europejskiej poprzez polską rejestrację oferuje znaczącą przewagę strategiczną dla ekspansji biznesowej, choć adaptacja do polskich i unijnych regulacji biznesowych może stanowić dla niektórych wyzwanie.
Wpływ na Rynek i Diasporę
Podczas gdy niektóre firmy celują w szersze rynki, wiele ukraińskich podmiotów zaspokaja potrzeby dużej ukraińskiej diaspory w Polsce, oferując usługi takie jak zabiegi kosmetyczne, catering i programy edukacyjne. Działalność ta nie tylko zaspokaja specyficzne potrzeby społeczności, ale także uzupełnia polską gospodarkę, wypełniając luki na rynku pracy, zwłaszcza w budownictwie, ICT oraz transporcie i logistyce. Dr Dębkowska podkreśla, że ta imigrancka przedsiębiorczość stymuluje rozwój gospodarczy, sprzyja innowacjom i zwiększa przewagi konkurencyjne. Tworząc miejsca pracy, wypełniając nisze rynkowe i ułatwiając transfer wiedzy poprzez powiązania transnarodowe, wysoko wykwalifikowani imigranci przyczyniają się do postępu technologicznego i ogólnego dynamizmu gospodarczego.
Karolina jest specjalistką w dziedzinie raportowania rynków finansowych, a jej praca koncentruje się na precyzyjnym przekazywaniu najnowszych informacji o zmianach w sektorze biznesowym. Ukończywszy studia z zakresu administracji biznesowej, od lat tworzy teksty, które pomagają w lepszym zrozumieniu złożonych mechanizmów funkcjonowania gospodarki. Jej rzetelne i przystępne analizy przyciągają zarówno ekspertów, jak i osoby zainteresowane ekonomią.