Chińskie kolosalne banki państwowe, będące fundamentem systemu finansowego kraju, poruszają się w coraz bardziej burzliwym krajobrazie gospodarczym, naznaczonym znaczącym wzrostem niewypłacalności kredytów konsumenckich. Ten trend, będący bezpośrednią konsekwencją spowalniającej gospodarki, stagnacji wzrostu płac i osłabionego rynku nieruchomości, stanowi poważne zagrożenie dla rentowności i stabilności tych instytucji, budząc obawy o szersze systemowe ryzyka finansowe.
Najnowsze prognozy finansowe wskazują na trudny okres dla pięciu największych chińskich banków, w tym gigantów takich jak Industrial and Commercial Bank of China (ICBC) i China Construction Bank (CCB). Instytucje te wspólnie zarządzają aktywami przekraczającymi 190 bilionów RMB, czyli około 26,5 biliona dolarów. Analitycy przewidują, że najnowsze wyniki kwartalne odzwierciedlą zauważalne pogorszenie wyników, a średnie marże odsetkowe netto (NIM) prawdopodobnie dalej spadną, potencjalnie osiągając nowe minimum około 1,29%, jak szacuje Bloomberg.
- Znaczący wzrost niewypłacalności kredytów konsumenckich.
- Spowalniająca gospodarka i stagnacja wzrostu płac.
- Osłabiony rynek nieruchomości w Chinach.
- Poważne zagrożenie dla rentowności i stabilności państwowych banków.
- Przewidywany dalszy spadek średnich marż odsetkowych netto (NIM).
Wyzwania Gospodarcze i Zmieniająca się Dynamika Kredytowa
Przyczyny tego napięcia finansowego są głęboko zakorzenione w obecnym klimacie gospodarczym Chin. Nicholas Zhu, wiceprezes i starszy analityk kredytowy w Moody’s, podkreśla, że „spowalniający rynek nieruchomości i kurczące się wydatki konsumenczne” zasadniczo zmieniają popyt na kredyty bankowe i ich jakość. Historycznie, kredyty hipoteczne i detaliczne stanowiły solidne bufory przed ryzykiem kredytowym; jednak obecnie ekspozycje te stają się w niektórych instytucjach bardziej ryzykowne niż nawet kredyty korporacyjne – co jest niepokojącą zmianą strukturalną.
Presja deflacyjna utrzymuje się w całej gospodarce, pogłębiona przez anemiczny wzrost realnych płac w firmach niespaństwowych, wynoszący w tym roku 1,7%. Zaufanie konsumentów zostało poważnie nadszarpnięte przez pogłębiający się kryzys na rynku nieruchomości, biorąc pod uwagę, że domy stanowią większość aktywów gospodarstw domowych dla wielu chińskich rodzin. Pomimo wysiłków Pekinu w celu stymulowania gospodarki poprzez zachęcanie do większego zadłużania się gospodarstw domowych w celu zwiększenia wydatków, popyt pozostał stłumiony. Dane banku centralnego podkreślają ten trend, pokazując, że krótkoterminowe kredyty konsumenckie, często używane do codziennych zakupów, kontynuowały spadek w lipcu, spadając do 9,8 biliona RMB, czyli około 1,4 biliona dolarów.
Rosnąca Niewypłacalność i Reakcje Polityczne
Wpływ tych przeciwności gospodarczych jest widoczny w rosnących wskaźnikach niewypłacalności. ICBC zgłosił, że jego złe kredyty konsumenckie wzrosły w marcu do ponad 10 miliardów RMB, podwajając się w stosunku do poprzedniego roku, co doprowadziło wskaźnik kredytów zagrożonych (NPL) do rekordowego poziomu 2,39%. Ponadto, niewypłacalność kredytów konsumenckich w China Construction Bank i Agricultural Bank of China rosła przez trzeci kolejny kwartał, a łączna liczba niewypłacalności u tych trzech głównych pożyczkodawców podwoiła się od końca 2023 roku.
Połączenie rosnącej niewypłacalności i ultraniskich stóp procentowych, oscylujących wokół 3%, znacznie osłabiło zyski banków. Marże odsetkowe netto wykazują tendencję spadkową od ponad trzech lat, spadając poniżej 2% po 2021 roku. Dane z pierwszego kwartału ujawniają, że banki detaliczne zbyły 37 miliardów RMB w złych długach, co oznacza ośmiokrotny wzrost rok do roku, przy czym kredyty konsumenckie, zadłużenie z kart kredytowych i kredyty dla małych firm stanowiły większość tych sprzedaży.
Pekin przyjął ostrożne podejście do polityki monetarnej, rezygnując z drastycznych środków łagodzących, aby uniknąć dalszego osłabienia sektora bankowego. Zamiast tego, rząd preferuje wolniejsze obniżki stóp procentowych i ukierunkowane subsydia do płatności odsetek, aby wspierać popyt na kredyty. Richard Xu, analityk Morgan Stanley, zauważa, że stanowisko polityczne osiągnęło punkt, w którym nie będzie już „nadmiernie poświęcać zysków banków w celu wsparcia wzrostu”. Jednak Xu ostrzega, że wskaźnik złych kredytów prawdopodobnie będzie nadal rosnąć w nadchodzących kwartałach przed ewentualnym złagodzeniem sytuacji. Ta delikatna równowaga podkreśla znaczące wyzwania gospodarcze stojące przed Chinami i ich kluczowymi instytucjami finansowymi.