Brytyjskie gospodarstwa domowe ponoszą straty pomimo obniżek stóp procentowych Banku Anglii

Pomimo serii obniżek stóp procentowych przez Bank Anglii w ciągu ostatniego roku, brytyjskie gospodarstwa domowe doświadczyły zbiorowego pogorszenia sytuacji finansowej, z najnowszym przeglądem wskazującym, że ich roczne straty wynoszą około 14,5 miliarda dolarów więcej niż 12 miesięcy wcześniej. Ten kontr-intuicyjny wynik podkreśla złożone i często opóźnione mechanizmy transmisji polityki monetarnej, szczególnie w gospodarce zmagającej się z uporczywą presją inflacyjną oraz zróżnicowanymi warunkami finansowymi konsumentów.

• Od lipca 2024 roku Bank Anglii obniżył swoją referencyjną stopę procentową czterokrotnie z poziomu 5,25%.
• Oszczędzający ponieśli straty w wysokości około 5 miliardów funtów z powodu niższych zwrotów z lokat i kont ISA.
• Właściciele domów i osoby zadłużone odnotowały łączne roczne koszty odsetek wyższe o około 6 miliardów funtów.
• Znaczna część właścicieli domów jest związana umowami hipotecznymi ze stałą stopą procentową z okresu szczytowych stóp.
• Prognozy wskazują, że typowy właściciel domu może ponieść dodatkowe koszty hipoteczne w wysokości 1300 funtów rocznie przez najbliższe dwa lata.
• Inflacja w Wielkiej Brytanii osiągnęła najwyższy poziom od 17 miesięcy, przekraczając prognozy Banku Anglii z maja.

Wpływ obniżek stóp procentowych na gospodarstwa domowe

Od lipca 2024 roku Komitet Polityki Pieniężnej Banku Anglii obniżył swoją referencyjną stopę procentową czterokrotnie z poziomu 5,25%. Niemniej jednak to złagodzenie polityki nie przełożyło się na powszechne ulżenie przeciętnym gospodarstwom domowym. Oszczędzający ponieśli znaczną część tego ciężaru, a zmniejszone zyski z lokat gotówkowych oraz wolnych od podatku Indywidualnych Kont Oszczędnościowych (ISA) odpowiadają za blisko 5 miliardów funtów utraconych dochodów. Równocześnie właściciele domów i osoby posiadające niezabezpieczone długi stanęły w obliczu zwiększonych kosztów, łącznie płacąc rocznie około 6 miliardów funtów więcej odsetek od kredytów hipotecznych i innych zobowiązań. Ilustruje to wyraźny rozdźwięk między intencją polityki a rzeczywistym wpływem finansowym dla wielu.

Przyczyny opóźnionej ulgi dla kredytobiorców

Powolny efekt spływania obniżek stóp procentowych na koszty zadłużenia dla konsumentów jest w dużej mierze przypisywany dominacji umów o stałym oprocentowaniu kredytów hipotecznych. Znaczny segment właścicieli domów pozostaje związany umowami zawartymi w okresie, gdy stopy procentowe były na swoim szczycie, co oznacza, że jeszcze nie skorzystali z niższych stóp referencyjnych. Bank Anglii szacuje, że typowy właściciel domu może stanąć w obliczu dodatkowych 1300 funtów rocznie kosztów hipotecznych w ciągu najbliższych dwóch lat, gdy te umowy o wyższych stałych stopach wygasną, a kredytobiorcy będą refinansować je na nowe, potencjalnie wciąż podwyższone, stopy. Około miliona osób jest obecnie związanych umowami ze stałymi stawkami przekraczającymi obecne, oczekując na możliwość uzyskania tańszego kredytu.

Wyzwania gospodarcze i zachowania konsumentów

To obciążenie finansowe gospodarstw domowych stanowi poważne wyzwanie dla gospodarki Wielkiej Brytanii, gdzie wydatki konsumpcyjne stanowią około 60% aktywności. Chociaż ożywienie jest uzależnione od zwiększonych wydatków, wielu konsumentów pozostaje ostrożnych, decydując się na oszczędzanie w obawie przed potencjalnymi przyszłymi podwyżkami podatków. Indeks oszczędności GfK w lipcu osiągnął najwyższy poziom od 2007 roku, odzwierciedlając to dominujące poczucie roztropności. To ostrożne zachowanie, w połączeniu z obciążeniem finansowym gospodarstw domowych, przyczynia się do ciągłej walki o solidny wzrost gospodarczy w Wielkiej Brytanii.

Perspektywy i dalsze wyzwania Banku Anglii

W perspektywie przyszłości, Bank Anglii powszechnie oczekuje się kontynuacji cyklu łagodzenia polityki, z prognozami wskazującymi na dalsze obniżki stóp do 4% i potencjalne osiągnięcie 3,5% do wiosny 2026 roku. Jednak ścieżka pozostaje pełna wyzwań, ponieważ inflacja obecnie znajduje się na 17-miesięcznym szczycie, przekraczając majowe prognozy Banku. Oczekuje się, że gubernator Andrew Bailey będzie orędował za kontynuacją ostrożności w dalszym łagodzeniu, równoważąc potrzebę wspierania aktywności gospodarczej z imperatywem kontrolowania uporczywej presji cenowej. Złożone wzajemne oddziaływanie między polityką monetarną, dynamiką inflacji a odpornością finansową gospodarstw domowych nadal kształtuje najbliższe perspektywy gospodarcze dla Zjednoczonego Królestwa. Dane z Bloomberg wskazują, że początkowe obniżki stóp nie złagodziły presji na gospodarstwa domowe w zamierzony sposób.